قبل از هرچیزی بهتر است با مفهوم پادکست بیشتر آشنا شویم. پادکست به‌طور کلی (و از نظر فنی) به نوعی فایل صوتی گفته می‌شود که به‌وسیلۀ فید (RSS Feed) و اپلیکیشن‌های پادکست منتشر شود. پس هر فایل صوتی که سایر ویژگی‌های پادکست را داشته باشد تا زمانی که در اپلیکیشن‌های پادکست منتشر نشود به آن نمی‌توان پادکست گفت.
در درجۀ بعدی این فایل‌های صوتی شامل چندین قسمت هستند؛ معمولاً بیست قسمت به بالا و به شکل سریالی و مستمر منتشر می‌شوند. بنابراین ویژگی اصلی پادکست، پلتفرمی است که در آن منتشر می‌شود. مانند سایر شبکه‌های اجتماعی هر فرد می‌تواند یک یا چند کانال در سایت میزبان ایجاد کند و فایل‌های صوتی مدنظر خود را در آن آپلود کند که از طریق فید در تمام اپلیکیشن‌های پادکست منتشر شود.
مرحلۀ بعدی ساختار پادکست است. هر فردی به تناسب امکانات و علاقه‌مندی و محتوای خود می‌تواند ساختار دلخواه خود را انتخاب کرده اقدام به تولید پادکست کند. از رایج‌ترین ساختارها می‌توان به ساختار روایی، گفت‌وگویی و ترکیبی اشاره کرد.
در ساختار روایی، میزبان (مجری) موضوعی را روایت می‌کند که می‌تواند داستانی، پژوهشی، مقاله‌خوانی و… باشد. در این قسمت بهتر است به کلمۀ میزبان توجه ویژه‌ای داشته باشیم. برای شخصی که پادکست را اجرا می‌کند از لفظ میزبان استفاده می‌شود. این کلمه به خودی خود حاوی مفهومی است که فضایی که در پادکست وجود دارد را توصیف می‌کند. فردی که مجری پادکست است لزوماً گوینده نیست. میزبان پادکست کسی است که محتوای پادکست را با مخاطب به اشتراک می‌گذارد. بنابراین این فرد ممکن است یک صدای معمولی و کارنکرده داشته باشد. شاید به‌نظر برسد که این ویژگی باعث دافعه در جلب مخاطب شود که برعکس، تجربۀ سال‌ها انتشار پادکست نشان داده مخاطب با فضای صمیمی و راحتی که در پادکست وجود دارد و هر پادکستری به تناسب شخصیت خود آن فضا را ایجاد کرده و مختص اوست ارتباط بهتری برقرار می‌کنند و در بعضی از موارد با تغییر میزبان، پادکست مخاطب خود را از دست داده است.
در ساختار گفت‌و گویی، میزبان ممکن است با یک یا چند نفر گفت‌وگو یا مصاحبه کند.
در ساختار ترکیبی هم از بخش‌های مختلف روایی، گفت‌وگویی و مصاحبه‌ای استفاده می‌شود.
مبحث ساختار وسیع‌تر از این سه مورد است که صرفاً از این موارد برای مثال یاد شد. در نهایت همانطور که اشاره کردم این پادکستر (سازندۀ پادکست) است که به تناسب محتوای خود تصمیم می‌گیرد با چه ساختاری کار کند.
اما مهم‌ترین نکته این است که در رسانۀ پادکست اولویت با محتواست. وجود امکانات فنی و کیفیت خوب قطعاً در ارائۀ بهتر محتوا و جلب نظر مخاطب تاثیرگذار است اما در اولویت بعدی قرار دارد. در واقع دلیل وجودی پادکست برداشتن موانع برای تولید محتواست، به طوری‌که اپلیکیشن‌های جهانی پادکست امکاناتی را فراهم کرده‌اند که هرکسی با داشتن گوشی هوشمند بتواند پادکست تولید کند. حتی امکان ضبط، تدوین و افزودن موسیقی در اپلیکیشن‌های پادکست ارائه شده تا شخص در لحظه بتواند پادکست خود را تولید و آپلود کند. مخاطبان پادکست هم به این امر اشراف دارند و در بسیاری از موارد از پادکست‌هایی که محتوای خوبی دارند و با کمترین امکانات تولید شده‌اند استقبال می‌کنند.
یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های پادکست، سهولت ساخت آن است و همچنین میزان نفوذ آن که در هر کجا با وجود اینترنت و گوشی هوشمند قابل دسترسی است و در مقایسه با سایر مدیاها مصرف حجم اینترنت بسیار کم‌تری دارد. با توجه به افزایش زمان‌های مرده در رفت‌وآمد افراد و ترافیک، صفوف انتظار و… پادکست با دسترسی راحت و درگیر کردن فقط حس شنوایی، بهترین گزینه برای مفید کردن این زمان‌هاست. بسیاری از افراد که مشاغلی مانند نجاری، خیاطی، رانندگی و… دارند از مخاطبان پیگیر پادکست‌ها هستند و در حین کار خود می‌توانند با شنیدن پادکست لحظات پربارتری داشته باشند.
در حال حاضر در زبان فارسی، پادکست‌های بسیار پرمحتوا و پرمخاطبی تولید می‌شود که این حجم از تولید محتوا با کمترین امکانات و حمایت بسیار قابل توجه و تقدیر است. اما با این حال هنوز جای رشد برای پادکست وجود دارد و امیدواریم در آینده شاهد افزایش مخاطبان این رسانه باشیم و مانند سایر کشورها پادکست در زبان فارسی هم به جایگاه واقعی خود برسد.
